Çok fazla emek verdiğiniz bir şeyden, size zararı olsa bile vazgeçmekte sorun yaşıyor musunuz? Bir zamanlar sahip olmayı çok istediğiniz eşyalarınızla artık işinize yaramadığını fark etseniz de vedalaşamıyor musunuz? Peki ya sizi artık tüketen, değersiz hissettiren ve size mutluluktan çok üzüntü veren ilişkinize, sırf yıllarınızı verdiğiniz için katlanmaya devam mı ediyorsunuz?
Bu sorulara kendinizi “evet” derken buluyorsanız psikolojik olarak bir yanılgı deneyimliyor olabilirsiniz çünkü bu duruma literatürde “Concorde Yanılgısı” deniyor. Günlük hayatımıza baktığımızda hemen hepimizin yaşamlarında Concorde yanılgısından örnekler görebiliriz.
Örneğin, özellikle duygusal anlamda yatırım yaptığımızı düşündüğümüz, emek verdiğimiz ilişkilerimizden, artık bize zarar verdiği halde vazgeçmekten korkar durumdayız. Çünkü geçmişte sarf edilen çabayı dikkate alıyoruz ve bu da bizi mantıklı karar vermekten alıkoyuyor. Sonuçlarının ne olacağını bildiğimiz halde, engel olma ve değiştirme gücü elimizdeyken dahi olsa bunu gerçekleştiremez hale geliyoruz.
Böyle olmamızın bir sebebi de karar alırken gelecekten çok geçmişe yaptığımız yatırımları düşünmemiz aslında. O kadar emeğimiz boşa gitmesin istiyoruz, bu yüzden de hem kendimizi değersizleştirmiş hem de vakit kaybetmiş oluyoruz.
Bize zarar veren, bizi yıpratan ilişkilerimizi sona erdiremediğimiz için de çoğunlukla diğer tarafın düzelmesini umut ediyoruz. Burada farkına varılması gereken nokta; ümit etmek ile “bile bile lades” demeyi ayırt edebilmek. Concorde yanılgısında gerçekçi olmayan bir umut beklentisinin söz konusu olduğunu söylemek mümkün.
Bu sebeple, ‘Umut Teorisi’ olarak da isimlendirilse de gerçekçi olmayan bir “umma davranışı”, zaten kötüye giden bir ilişkiyi düze çıkarmayacak; hatta ilişkinin çıkmaza girmesine ve olumsuz durumların büyümesine yol açacaktır.
Özetleyecek olursak, Concorde yanılgısı “sonucunu bildiği halde daha çok kaybetmek” şeklinde ifade edilebilir. Bu yüzden, sizi hayatınızın gerçekliğine yaklaştıran şey neyse, onu yapın. O ince çizgiyi farkına varın. Yani sahip olabileceğinizi sandığınız yaşamın değil, sahip olduğunuz yaşamın gerçeklerine sarılmayı deneyin.
Hazırlayan:
Psk. Melis Sağlam
Kaynakça:
https://www.dbe.com.tr/tr/kurumsal/11/karar-verme-surecinde-kaybetme-korkusu-concorde-yanilimi/
https://www.martidergisi.com/concorde-yanilgisi-ve-iliskiler/
